Czosnek ma swoich ogromnych miłośników jak i wrogów- ze względu na swój zapach i smak.
Ale jeśli chodzi o walory zdrowotne, niewielu może się poszczycić taką naturalną mocą. Czosnek ma po prostu power!
Czosnek (Allium)- do tej rodziny roślin należy kilkaset gatunków ( w tym mnóstwo zdziczałych kuzynów), najbardziej znany i najczęściej używany jest czosnek pospolity (Allium sativum), który "służy" człowiekowi już kilka tysięcy lat. Jest warzywem, przyprawą i rośliną leczniczą zarazem. Dla nas najbardziej interesuje podziemna cebula, zwana zwyczajowo główką, która składa się z tzw. ząbków.
Rozgryzamy ząbek czosnku- czyli no nieco o składzie
Świeży czosnek oprócz wody, zawiera węglowodany (w tym inulinę), białka ( w tym aminokwas cysteina), witaminy : C, B1, B2, B6, PP oraz składniki mineralne- potas, fosfor, wapń, żelazo, magnez, selen, mangan, cynk czy siarkę. Brzmi raczej standardowo, więc wgryzamy się głębiej.
Ząbki czosnku obfitują w olejki lotne (ach ten zapach) które zawierają między innymi : allinę oraz enzymy, głównie allinazę- po roztarciu czosnku, enzymy te zamienia allinę w allicynę (która to jest bakteriobójcza) oraz kwas pirogronowy i inne produkty rozpadu alliny .Tym oto sposobem poznaliśmy sekret zdrowotnej mocy czosnkowych grzanek i innych czosnkowych przysmaków ;).
Rzecz jasna olejek zawiera inne substancje czynne : fitosterole, saponiny sterydowe, salicynę, amoniak, ajoeny, fitoncydy i inne.
Za "cudowny" zapach odpowiadają związki siarki : dwu i trójsiarczki alkilowe i metylowe i inne produkty rozpadu alliny.
Czosnek świeży, suszony, czy też wyciągi z czosnku różnią się od siebie zarówno składem chemicznym jak i działaniem prozdrowotnym.
Jak działa czosnek?
Czosnek wpływa na wydzielenie soku żołądkowego, działa przeciwskórczowo i żółciopędnie, reguluje florę bakteryjną. Działa korzystnie na drogi oddechowe i stany zapalne jamy ustnej. Wykazuje działanie antybakteryjne, przeciwrobacze, przeciwgrzybicze. Działa na niektóre paciorkowce i gronkowce. Świeży czosnek hamuje rozwój wirusa grypy.
Czosnkowi przypisuje się właściwości przeciwmiażdżycowe, regulujące poziom cholesterolu i ciśnienia krwi- przy czym nad tymi ostatnimi właściwościami ciągle trwają badania.
Dowiedziono , że czosnek wpływa immunostymulująco- czyli poprawia działanie naszego systemu odpornościowego oraz ma zastosowanie w profilaktyce antynowotworowej.
Związki zawarte w czosnku działają w różny sposób, przykładowo :
ajoeny- działanie przeciwzakrzepowe, allicyna- działa bakteriobójczo a siarczki- to naturalny antybiotyk.
Czosnek nie dla każdego
Stany zapalne nerek, jelit czy żołądka są zazwyczaj przeciwskazaniem do stosowania czosnku. U niektórych osób nadmierne dawki czosnku mogą niekorzystnie wpłynąć na wątrobę i nerki, w skrajnych przypadkach uszkadzając je. U karmiących mam, posmak i niektóre związki czosnku przenikają do mleka, zaleca się więc umiar w tym przypadku.
Kulinarne zastosowanie czosnku
W kuchni czosnek lubi towarzystwo ziół, nadaje się do wielu potraw, nie tylko mięsnych. Stosuje się go zarówno w formie świeżej jak i suszonej czy jako składnik mieszanek przyprawowych.
Gotowany, duszony czy pieczony traci częściowo charakterystyczny zapach, przez co łatwiej go przemycić w diecie. Trzeba pamiętać, że poddanie obróbce cieplnej czosnku, obniża jego aktywność antyoksydacyjną.
Charakterystyczny zapach i posmak czosnku w ustach, można nieco zlikwidować żując po posiłku zieloną pietruszkę, która zawiera neutralizujący zapach chlorofil. Niestety jadając sporo czosnku, trzeba liczyć się ze zmienionym zapachem potu.
Dla osób które nie lubią czosnku można polecić kapsułki z olejkiem lotnym, oczywiście są różnego rodzaju preparaty ale nie wszystkie wykazują odpowiednie działanie zdrowotne.
Na rynku dostępny jest czosnek pochodzący z różnych upraw. O tym jak odróżnić czosnek i czym się kierować przy jego zakupie, doskonale pisze na swoim blogu Klaudyna Hebda- ciekawskich odsyłam TUTAJ. Swoją drogą jest to blog godny polecania.
Lubicie czosnek ? :)
Jeśli zainteresował Cię ten post, dołącz do mojego newslettera:
Dobrze wiedzieć że czosnek może źle wpływać na nerki !
OdpowiedzUsuńw nadmiarze tak, standardowo nie powinien. Do wszystkiego (jak w życiu) potrzeba umiaru. Pozdrawiam :)
OdpowiedzUsuńJa ostatnio odpuściłam sobie kupowanie czosnku, bo nawet na targu był taki, który wyglądał nie za ciekawie lub podgniwał...
OdpowiedzUsuń