Witaminowi giganci- witamina D

Witamina D (kalcyferol)- co powinniśmy o niej wiedzieć?
Na witaminę D składa się kompleks witamin D1 i D2- pochodne ergosterolu oraz pozostałe -pochodne dihydroergosterolu. Są one rozpuszczalne w tłuszczach.

Witamina ta odporna jest na gotowanie, wrażliwa na tlen i kwas.
Kalcyferol podwyższa poziom magnezu we krwi, duże dawki tej witaminy nasilają  wchłanianie wapnia. W towarzystwie wapnia, fosforu, witaminy A, C oraz choliny- witamina D jest najbardziej skuteczna. Witamina D powstaje pod wpływem działania promieni słonecznych w skórze- ale zanieczyszczenie środowiska (powietrza) upośledza ten proces. Pamiętajmy więc o spacerach na słońcu!

Należy pamiętać, że zbyt duże ilości wapnia i witaminy D mogą przyczynić się do kamicy nerkowej.
Niedobór tej witaminy prowadzi do krzywicy, próchnicy zębów a także do osteoporozy.
Zapotrzebowanie na tę witaminę zmienia się z wiekiem, przykładowo wzrasta u kobiet po menopauzie. Przyjmuje się, że dzienne średnie zapotrzebowanie wynosi około 200-400 j.m.
(Zapotrzebowanie mierzy się w jednostach miary- mikrogramy przelicza się na jednostki według wzoru- 400 j.m. = 10  µg witaminy D)

Rola witaminy D:
- jest niezbędna dla zdrowego kośćca
- reguluje procesy przemiany wapnia i fosforu
- przyczynia się do tworzenia proteiny która jest konieczna do transportu i przyswajania wapnia- budulca kości
- badania naukowe dowodzą, że witamina D wykazuje działanie ochronne przed rakiem (zwłaszcza sutka)
- wpływa na wzrost ciała
- korzystnie wpływa na nerwy i mięśnie
- wspomaga leczenie zapalenia spojówek
- wspomaga odporność (aktywuje białka obronnościowe)

W roślinach występują jedynie prowitaminy D, właściwą witaminę D znajdziemy w produktach pochodzenia zwierzęcego.
W grzybach takich jak borowik i pieprznik jadalny znajduje się ergokalcyferol- prototyp witaminy D. Witaminę D możną także znaleźć w mniszku lekarskim- co w świecie roślin jest raczej rzadkością.


 NATURALNE ŹRÓDŁA WITAMINY D:
(mierzone w mikrogramach - wartość na 100 gram produktu)

nabiał:
- mleko owcze i kozie (0,18 µg i 0,11 µg)
- mleko krowie (0,03 µg)
- jogurt naturalny (0,03 µg)
- sery podpuszczkowe ( niektóre mają nawet  0,70 µg -np.rokpol)
- ser twarogowy tłusty (0,19µg)
- jajko (1,70µg)
- żółtko (4,5 µg)
- margaryna ( od ok. 5,00 µg do 7,00 µg) 
- masło (ok. 0,75)

ryby:
 - łosoś świeży, pstrąg tęczowy,  (13,00 µg)
-  śledź świeży (19,00 µg)
 - sardynki
- węgorz wędzony (36,00 µg)
- śledź wędzony (20,00 µg)
- tran
- mięso wieprzowe (0,70 µg)
- mięso wołowe ( 0,40 do 0,70 µg)
- podroby
- drób (od ok. 0,50 do 1,50 µg) (mięso z piersi nie zawiera witaminy D)

W grzybach takich jak borowik, pieprznik jadalny, pieczarka uprawna, znajduje się ergokalcyferol- prototyp witaminy D. Witaminę D można także znaleźć w mniszku lekarskim.
Mimo, że mleko nie zawiera dużych ilości witaminy D-występuje razem z wapniem, co jest istotne w profilaktyce chorób niedoborowych.